Connect with us

Kasashen Waje

Iran ta ce a shirye take ta taimakawa jamhuriyar Nijar, don shawo kan takunkuman da aka ƙaƙaba mata

Published

on

Daga Maryam Umar Abdullahi

Iran ta faɗa a jiya Laraba cewa, a shirye take ta taimaka wa Jamhuriyar Nijar da aka yi juyin mulki, don shawo kan takunkumin da ƙasashen duniya suka ƙaƙaba mata, a daidai lokacin da Iran ke ƙoƙarin rage maida ita saniyar ware da aka yi, ta hanyar ƙarfafa alaƙa da ƙasashen Afirka.

Mataimakin shugaban ƙasar Iran, Mohammad Mokhber, ya ce ƙasarsa ta yi Allah wadai da takunkumin na rashin Imani, a wata ganawa da Firai Ministan Nijar Ali Mahaman Lamine Zeine.

Ya ƙara da cewa “Babu shakka zamu bayyanawa abokanmu daga Nijar abinda mu ka koya a wannan”

Tun bayan nasarar juyin Musulunci a shekarar 1979 aka ƙaƙaba wa Iran takunkumi mai tsanani daga ƙasashen duniya, amma ta samu hanyoyin kaucewa wasu daga cikinsu.

An ƙaƙaba wa Iran takunkuman ƙasa da ƙasa masu tsauri tun bayan juyin-juya hali na Musulunci a shekara ta 1979, amma ta samu hanyoyi fidda kanta daga waɗansu.

KU KUMA KARANTA:Sama da mutane 70 ne suka mutu, sakamakon rugujewar mahaƙar Zinari a ƙasar Mali

Har ila yau Iran na fuskantar matsin takunkuman da Amurka ta ƙaƙaba mata tun bayan ficewar da Washington ta yi a shekarar 2018 daga wata muhimmiyar yarjejeniyar nukiliya da ta bai wa Iran sassaucin takunkumi domin daƙile ayyukanta na nukiliya.

Ƙasar Nijar na fuskantar tsauraran takunkumin tattalin arziƙi da na kuɗi daga ƙungiyar ƙasashen yammacin Afirka bayan juyin mulkin da sojoji suka yi a watan Yulin 2023 wanda ya hamɓarar da zaɓaɓɓen shugaban ƙasar Mohamed Bazoum.

A cikin taron, Mokhber ya yaba da “nasarar” da ƙasar da Faransa ta yi wa mulkin mallaka ta yi, na “kafa gwamnati mai cin gashin kanta” a lokacin wannan juyin mulkin.

Ƙasashen biyu sun tattaɓa hannu kan yarjeniyoyi da dama a fannoni daban-daban da suka haɗa da makamashi, kiwon lafiya da kuɗi.

A watannin baya-bayan nan Iran ta tabbatar da goyon bayanta ga shugabannin da suka ƙwace mulki ta hanyar juyin mulki a Mali, Burkina Faso da Nijar.

Shugaban ƙasar Iran Ebrahim Raisi a watan Satumba ya yaba da “jajircewar waɗannan ƙasashen na Afirka” waɗanda ke fuskantar “manufofin Turai da mulkin mallaka.”

Iran, kamar Rasha da Turkiyya, a shirye take ta ƙarfafa tasirinta a nahiyar Afirka, inda take ƙarfafa alaƙa a ƙoƙarin ta na rage wariyar launin fata da maida ta saniyar ware da aka yi, da kuma kawar da tasirin takunkumin.

Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Kasashen Waje

Shugabannin Nijar, Mali da Burkina Faso sun kafa ƙungiyar haɗaka

Published

on

Shugabannin Nijar, Mali da Burkina Faso sun kafa ƙungiyar haɗaka

Shugabannin Nijar, Mali da Burkina Faso sun kafa ƙungiyar haɗaka

Hukumomin sojan Nijar, Mali da Burkina Faso sun yi bikin raba gari da sauran ƙasashen yammacin Afirka a ranar Asabar, yayin da suka rattaɓa hannu kan wata yarjejeniya ta kafa wata ƙungiya a tsakaninsu.

Taron farko na ƙasashen uku, waɗanda dukkaninsu suka fice daga ƙungiyar ECOWAS a farkon wannan shekarar, an kuma buƙaci a ƙara yin haɗin gwiwa a ɓangarori da dama.

“Mutanenmu sun juya baya ga ƙungiyar ECOWAS ba tare da wata tangarɗa ba,” in ji Janar Abdourahamane Tiani mai mulkin Jamhuriyar Nijar, ya shaidawa ‘yan’uwansa masu faɗa a ji a yankin Sahel a wajen buɗe taron da aka yi a Yamai babban birnin Jamhuriyar Nijar.

KU KUMA KARANTA:ECOWAS na shirin ƙaddamar da kuɗin bai ɗaya da zai yi aiki a ƙasashen ƙungiyar

Shugabannin ukun da suka karɓi mulki ta hanyar juyin mulki a shekarun baya-bayan nan, sun yanke shawarar ɗaukar wani mataki na ƙara samun haɗin kai, tare da amincewa da yarjejeniyar kafa ƙungiyar, a wata sanarwa da suka fitar a ƙarshen taron.

Ƙungiyar ƙasashen yankin Sahel da za ta yi amfani da sunan AES kuma za ta kasance ƙarƙashin jagorancin ƙasar Mali a shekara ta farko, adadin ya kai kimanin mutane miliyan 72.

Continue Reading

Kasashen Waje

Shugabannin ƙasashen ƙungiyar AES sahel za su gudanar da taron ƙoli a Yamai

Published

on

Shugabannin ƙasashen ƙungiyar AES sahel za su gudanar da taron ƙoli a Yamai

Shugabannin ƙasashen ƙungiyar AES sahel za su gudanar da taron ƙoli a Yamai

 

Shugabanin gwamnatocin mulkin sojan Burkina Faso, Mali da Nijar na shirin gudanar da taronsu na farko a ƙarƙashin inuwar ƙungiyar AES a ranar Asabar 6 ga watan Yuli a birnin Yamai.

Taron dai na da nufin jaddada haɗin kan da ke tsakanin ƙasashen uku ne bayan da a watan Janairun da ya gabata suka fice daga ƙungiyar ECOWAS.

Waɗannan ƙasashe na fama da aika-aikar kungiyoyin ta’addanci saboda haka babbar maganar kuɗaɗen bai ɗaya taron zai tattauna hanyoyin da za’a tunkari wannan lamari da ke haddasa kisan ɗimbim jami’an tsaro da fararen hula.

KU KUMA KARANTA:ECOWAS na shirin ƙaddamar da kuɗin bai ɗaya da zai yi aiki a ƙasashen ƙungiyar

Sanarwar fadar shugaban majalissar CNSP na cewa kaftin Ibrahim Traore na Burkina Faso da Kanal Assimi Goita na Mali zasu sauka birnin Yamai da la’asariyar ranar Juma’a a albarkacin taron ƙoli na farko na shugabanin ƙasashen AES da zai gudana a ranar asabar.

Tare da mai masauƙin baƙi Janar Abdourahamane Tiani na Nijar waɗannan shugabanin gwamnatocin mulkin soja za su tattauna akan matsalolin da ke addabar ƙasashen uku.

A watan Fabrairun da ya gabata ne ministoci daga ƙasashen Mali, Nijar da Burkina Faso a ƙarshen taron da suka gudanar a Ougadougou suka shawarci shugabanin ƙasashen su yi nasu taron don jaddada abubuwan da suka tsayar mafarin wannan haɗuwa ta Yamai da zai kasance lokaci na saka hannu kan takardun tabbatuwar haɗin kai ta yadda za su kasance masu manufofi guda. Abin da Mahamadou Tchiroma AIssami jigo a ƙungiyar ROTAB ya ƙira ci gaba a ƙoƙarin ‘yantar da yankin Sahel.

Batun kuɗaɗen bai ɗaya na kasashen Sahel na daga cikin abubuwan da waɗannan shugabanni za su tsaida magana a kansu kasancewarsa ɗaya daga cikin igiyoyin da ake zargin Faransa na ci gaba da amfani da su don jan zarenta a wajen kasashen da ta yi wa mulkin mallaka.

Nijar, Mali da Burkina Faso sun faɗa ƙarƙashin mulkin soja sakamakon lalacewar al’amuran tsaro inda ƙungiyoyin ta’addanci ke yaɗa ayyukan da ake zargin ƙasashen yammaci da hannu wajen kitsawa.

Ƙasashen uku dai sun fice daga CEDEAO a watan Janairun 2024 saboda zargin shugabaninta da kaucewa manufofin kungiyar. Sannan sun kafa rundunar haɗin guiwar AES a watan maris ɗin da ya gabata da zummar tunkatar ƙalubalen tsaron da ke haddasa mutuwar sojoji da fararen hula a kowacce daga cikinsu.

Continue Reading

Kasashen Waje

Amurka za ta kammala janye sojojinta daga Nijar ranar Lahadi

Published

on

Amurka za ta kammala janye sojojinta daga Nijar ranar Lahadi

 

Amurka za ta kammala janye sojojinta daga Nijar ranar Lahadi

A ranar Lahadi ne Amurka za ta kammala janye dakarunta da kayan aikinta daga sansanin sojin sama da ke Yamai babban birnin ƙasar Nijar a yammacin Afirka, tare da gudanar da bikin janyewar.

Mataki na gaba a ajandar Amurka shi ne ficewarta daga wani sansanin jiragen yaƙi marasa matuƙi na Nijar, wanda aka shirya kammala shi a watan Agusta.

Ficewar dai ya yi daidai da wa’adin ranar 15 ga watan Satumba da hukumomin Amurka da na Nijar suka amince da shi, bayan da sabbin shugabannin sojojin Nijar suka umarci sojojin Amurka da su fice bayan juyin mulkin da aka yi a Yamai a bara.

KU KUMA KARANTA:Sojojin Amurka za su kammala ficewa daga Nijar 15 ga Satumba

Babban hafsan sojin saman Amurka, Manjo Janar Kenneth Ekman, ya na Nijar domin daidaita hanyoyin fita, ya shaidawa manema labarai ta hoton bidiyo cewa za a mayar da yawancin sojojin Amurka da ke Nijar zuwa ƙasashen Turai. Sai dai ya ce an mayar da ƙananan tawagogin sojojin Amurka zuwa wasu ƙasashen yammacin Afirka.

Yayin da Amurka ta janye wasu muhimman kayan aiki daga sansanonin a Nijar, ba ta lalata kayan aiki da kayayyakin da za a bari a baya ba. Da yake nuna fara mai kyau nan gaba, Ekman ya ce, “Manufarmu a cikin aiwatar da hukuncin shi ne, a bar abubuwa cikin yanayi mai kyau gwargwadon iko. Ya ƙara cewa “Idan muka fita muka bar ta cikin rugujewa, ko kuma muka fita ta rashin mutunci, ko kuma idan muka lalata abubuwa kamar yadda muka tafi, za mu hana zaɓin da ƙasashen biyu ke buƙata na gaba. Kuma har yanzu manufofinmu na tsaro suna cikin ruɗani.”

Janjewar musamman daga sansanin jirage marasa matuƙi wani rauni ne ga Amurka da ayyukanta na yaƙi da ta’addanci a yankin Sahel, babban yankin Afirka, inda masu tada ƙayar baya, masu alaƙa da al-Qaida da ƙungiyoyin IS ke gudanar da ayyukansu.

Ekman, wanda shi ne daraktan dabarun yaƙi na rundunar sojojin Amurka a Afirka, ya ce sauran ƙasashen Afirka da ke cikin damuwa game da barazanar ‘yan tada ƙayar baya da ke yankin Sahel, sun tunkari Amurka kan yadda za su haɗa kai da sojojin Amurka domin yaƙar ‘yan ta’adda. “Nijar ta taimaka mana matuƙa a matsayinmu na wuri saboda tana cikin Sahel kuma tana kusa da wuraren da barazanar ta fi ta’azzara,” in ji Ekman. Yanzu ƙalubalen zai fi wahala inji shi, domin shiga yankin sai an samu daga wajen Nijar.

Continue Reading

GOCOP ACCREDITED MEMBER

You May Like