Daga Ibraheem El-Tafseer
Taɓarɓarewar tattalin arziƙin da ake fama da shi a halin yanzu ya yi tasiri matuƙa a harkar kasuwancin shanun jihar Yobe.
Kafin yanzu dai ana kallon Kasuwar Shanu ta Potiskum a matsayin ɗaya daga cikin mafi girman kasuwar shanu a yammacin Afirka, inda a duk ranar Alhamis a ƙalla manyan motoci 70 ake yi musu lodin shanu domin kaiwa sassa daban-daban na ƙasar.
Amma kamar dukkan kayayyaki, sana’ar kiwo na fuskantar sauye-sauyen kasuwanni iri-iri da ke tasiri da ƙimar shanu. Tun da ba za a iya adana shanu kamar hatsi ba, dole ne a kawo su kasuwa a kan kari, tare da tasirin tattalin arziƙi da yawa a kan farashin su.
Neptune Hausa a ranar Lahadin da ta gabata ta gano cewa farashin shanu ya yi tashin gwauron zabo sakamakon tattalin arziƙin da aka samu wanda ya tilasta wa mahauta da dama ficewa daga sana’ar.
KU KUMA KARANTA: Tsadar Rayuwa: Gwamnatin Tarayya za ta fara rabon hatsi
Isa Yunusa, wani mai sayar da dabbobi a kasuwar, ya shaida wa wakilinmu a ranar Lahadin da ta gabata cewa farashin dabbobin ya yi tashin gwauron zabi kamar yadda ake sayar da duk wasu kayayyaki a ƙasar nan.
“Karmar saniyar da a da muke saya Naira 20,000 yanzu tana kaiwa Naira 100,000 yayin da saniyar Naira N100,000 a shekarun baya yanzu za ta kai Naira miliyan ɗaya.
“Farashin bijimin ya haura zuwa Naira miliyan 1.2 ko kuma Naira miliyan 1.5, don haka sana’ar kiwo na ’yan kasuwa ne da jari a hannunsu. Idan ba ku da jari, ba za ku iya yin wannan kasuwancin ba.
“Duniya ta canza, farashin kayayyaki, dabbobi, haya da sauransu sun canza. Wannan hauhawar farashin kayayyaki ya shafi komai,” in ji shi.
Wani dillalin shanu a Kasuwar Dabbobi ta Potiskum, Ibrahim Adamu, ya shaida wa Aminiya a ranar Lahadi cewa, “Ko da yake duk mako mahauta da dillalan dabbobi suna safarar shanu da bijimai daga nan da Kuka-Reta zuwa wasu sassan duniya, za ka iya gane cewa mahautanmu na asali ne. sun yi asarar jari.
“Shekaru da baya na san mahauta da dama suna yanka bijimai da shanu a kullum amma yanzu ina tabbatar muku da cewa ɗaya daga cikin waɗannan mutanen yana Legas a yanzu saboda ya rasa jarinsa kuma ya ci bashin kudi domin ya warke amma ya kare. kurkuku. Idan ba ɗan siyasa ɗaya ba, da ya kare rayuwarsa a gidan yari sakamakon bashi,” ya ƙara da cewa.
Shugaban ƙungiyar mahauta ta Jihar Yobe, Alhaji Usman Muhammad Yellow, ya shaida wa wakilinmu cewa, a kullum ana yanka sama da shanu 200 a kowace rana shekaru uku da suka wuce, amma halin da ake ciki a yanzu ya sauya yanayin da ake ciki.
“Sakamakon hauhawar farashi, wata saniya ta yau da kullum da muke siya akan N300,000 yanzu tana kan N750,000 ko N800,000.
“Bijimin da a da muke saya kan N600,000 ko N750,000 kowanne, yanzu ya kai N1.8m ko N2m.
“Shekaru kaɗan da suka gabata, sama da shanu 100 ake yankawa a kullum a jihar Yobe. A nan Damaturu, muna yanka aƙalla shanu 50 a kullum domin ci wa jama’a amma yanzu ranar Lahadi ne kawai muke yanka shanu 10 ko kuma takwas.”
“A da, idan farashin dabbobi ko na shanu ya yi tashin gwauron zabi, ko shakka babu farashin dabbobin zai ragu, domin farashin wadannan abubuwa biyu ba zai taba zama iri daya ba, amma yanzu farashin shanu da na dabbobi sun yi tashin gwauron zabi. Ban taba ganin irin wannan yanayi ba,” inji shi.
“Ɗaya daga cikin dalilan da suka haifar da haka shi ne, akwai wasu mahauta da suke da jari da suke sayen bijimai 50 ko 100 da shanu har tsawon watanni uku suna kiwon su sannan su sayar da su don samun riba. Wadannan mutane su ne suke cin gajiyar wannan yanayi wajen kara farashin wadannan dabbobi.
“Har ila yau, akwai wasu mahauta da za su je kasuwa su sayi bijimai biyu ko uku, su yanka su sayar wa kananan mahauta domin a kalla su samu riba.
“Har ila yau, akwai wasu mahauta da suka riƙa sayen shanu suna yanka amma sun yi asarar jari amma ba za su daina sana’a ba. Abin da suke yi a yanzu shi ne, su karɓo kuɗi daga hannun ubangidansu, su sayi shanu a farashi mai tsada, su yanka su, su sayar da naman a farashi mai rahusa. Kodayake suna gudanar da kasuwancin a cikin asara, ba za su iya barin kasuwancin ba saboda watakila ita ce kawai sana’ar da suka sani / suke da ita. Wasu daga cikinsu suna kamawa gidan yari ne saboda ba za su iya biyan kudaden da suka karba ba,” ya kara da cewa.
