Wasu da ake zargin ‘yan tada kayar baya ne a a ƙasar Mali na rike da fararen hula fiye da 110 da suka yi garkuwa da su kwanaki shida da suka gabata, kamar yadda wasu majiyoyin kasar suka shaida wa kamfanin dillancin labaran Faransa a ranar Litinin.
Wasu mahara sun tare motocin bas guda uku ɗauke da fararen hula a ranar 16 ga watan Afrilu, inda suka tilasta wa motocin da fasinjojin zuwa wani dajin da ke tsakanin Bandiagara da Bankass, kamar yadda wata ƙungiyar ƙungiyoyin yankin da wani zaɓaɓɓen jami’in suka ce.
Muna bukatar a sako fasinjoji sama da 110 na motocin bas guda uku da mahara suka yi garkuwa da su ranar Talata,” wani dan ƙungiyar, Oumar Ongoiba, ya shaida wa kamfanin dillancin labaran Faransa AFP.
Wani zababben jami’in Bandiagara da ya bukaci a sakaya sunansa saboda dalilan tsaro ya ce: “Bas ɗin nan uku da fasinjoji sama da 120 na hannun ‘yan tada ƙayar baya.
KU KUMA KARANTA: Nijar za ta fara sayar wa Mali man dizel
Ƙungiyoyin Bandiagara, a ranar Juma’a, sun fitar da wata sanarwa inda suka yi Allah wadai da “ƙaruwar hare-haren ta’addanci”, da “ƙaruwar mutanen da suka rasa matsugunansu” a garuruwa da kuma “rashin daukar matakin daga rundunar sojin kasar.”
Zanga-zangar adawa da rashin tsaro a garin a watan Agustan da ya gabata bayan hare-haren ‘yan tada kayar baya ta rikide zuwa tashin hankali inda aka jikkata mutane da dama.
Tun a shekara ta 2012 ne dai kasar ta Mali ke fama da ƙungiyoyin ‘yan tada ƙayar baya, da dakarun kare kai da kuma ‘yan fashi.
Rikicin ya bazu zuwa kasashen Burkina Faso da Nijar da ke makwabtaka da ƙasar, inda aka yi juyin mulki a dukkan ƙasashen ukun.
Tun bayan hambarar da shugaban ƙasar Mali Ibrahim Boubacar Keita a watan Agustan shekarar 2020, gwamnatin mulkin sojan kasar ta dauki wani salo mai inganci, tare da wargaza dogon kawancen da ta yi da kasar da ta yi mata mulkin mallaka na Faransa tare da ƙara ƙulla alaka ta soji da siyasa da Rasha.
Mali, Burkina Faso da Nijar sun kafa kawancen ƙasashen yankin Sahel a watan Nuwamba kuma dukkansu sun yi alkawarin ficewa daga ƙungiyar ECOWAS.
Matsalar tsaro da ke ƙara taɓarɓarewa a Mali dai na da nasaba da rikicin jinƙai da na siyasa.
Gwamnatin mulkin sojan dai ta fuskanci suka a cikin gida da waje tun bayan ƙasa cika alƙawuran da ta ɗauka na gudanar da zaɓen shugaban ƙasa a watan Fabrairu sannan kuma ta sauka daga mulki.
Firaiminista Choguel Kokalla Maiga ya ce za a gudanar da zaɓe ne a wannan watan kawai idan har an daidaita matsalar tsaro.
A cewar majiyoyin tsaro da rahotannin kare hakkin bil’adama, tashe-tashen hankula sun ƙaru a tsakiyar ƙasar Mali a cikin wata uku na ƙarshe na shekarar 2023 lokacin da sojoji suka kara kaimi.
Duk da wannan farmakin, ƙungiyoyin da ke ɗauke da makamai na ci gaba da kai hare-hare a tsakiya da kuma kudancin kasar, inda suke zuwa kusa da wajen Bamako babban birnin ƙasar.
A cikin watan Maris, rundunar sojin kasar ta ce sojojin sun yi artabu da wasu ‘yan ta’adda uku da suka kai wa wani ofishin kwastam mai tazarar kilomita 100 daga Bamako da kuma sansanonin sojoji biyu a kudancin ƙasar.
Kamfanin dillancin labarai na AFP ya ce ya kasa tantancewa da kansa daga bangarorin biyu daga wurare masu nisa inda ba kasafai ake samun shiga ba. Sojojin Mali ba kasafai suke bayar da rahoton wani farmaki ba, in ban da ikirarin nasara.
A ranar 31 ga Maris, ƙasa da mako guda bayan da aka shirya mika mulki ga farar hula, jam’iyyun siyasa da ƙungiyoyin farar hula da dama sun fitar da wata sanarwa da ba kasafai ake samun su ba na neman a yi zaɓe da wuri-wuri.
Kwanaki bayan haka, an dakatar da duk wasu harkokin siyasa suna jiran sakamakon wata tattaunawa ta ƙasa da shugaban mulkin soja Kanar Assimi Goita ya ƙaddamar a watan Disamba.
An kuma haramta yada labaran jam’iyyun siyasa a ƙasar da ke yammacin Afirka.
