Kiwon Lafiya
Ko kasan amfani da illolin Tumatir?
Ɗaya daga cikin shahararrun kayan lambu a ƙasarmu shi ne tumatir, wanda a zahiri ya fito daga nahiyar Amurka.
Fiye da kashi casa’in cikin ɗari na abun da ke tattare da tumatir shi ne ruwa.
Abin da ya sa amfanin tumatir ya ta’allaƙa ne a cikin gaskiyar cewa waɗannan ‘ya’yan itatuwa kayan marmari ne don samar da sanannen abin sha mai ƙauna da yawa ruwan tumatir.
Waɗannan kadarorin iri ɗaya suna ba likitoci damar ɗaukar tumatir a matsayin mai ‘diuretic’ mai kyau sosai kuma suna ba da shawarar su yayin maganin ƙoda da mafitsara.
Bugu da ƙari, tumatur yana ɗauke da sinadaran kayan lambu, ‘carbohydrates’ da fiber na abinci.
KU KUMA KARANTA: Anfanin ayaba 12 da ya haɗar da kiyaye lafiyar ƙoda, anfani ga mata masu juna biyu, da taimakawa ƙwaƙwalwar ɗalibai
Waɗannan kayan lambu suna da mafi kyawun tsarin vitamin da ma’adanai a cikin abun da ke ciki.
An san tumatur yana da amfani saboda yana ɗauke da vitamin B, wanda ke taimakawa wajen farfaɗo da fata da kuma inganta fata.
Har ila yau, a cikin waɗannan ‘ya’yan itatuwa, vitamin A da C, vitamin PP da E da kuma vitamin K suna da yawa.
Daga cikin abubuwan da aka gano, tumatir sun ƙunshi mafi yawan potassium da phosphorus, amma banda su akwai abubuwa kamar zinc, sodium da calcium, magnesium da baƙin ƙarfe, chromium da aidin. Akwai kuma sulfur, jan ƙarfe da cobalt, sukari da fiber suna nan.
Masana sun yi imanin cewa ɗaya daga cikin mahimman fa’idojin da ke bayyana fa’idar tumatir shi ne kasancewa a cikin abun da ke ciki na ɗaya daga cikin mafi ƙarfi ‘antioxidants’ da aka samu a yanayi.
Muna magana ne game da lycopene, wanda ke kawar da tsattsauran ra’ayi. Wannan yana ba ƙwararru damar ba da shawarar tumatir wajen maganin cututtukan jijiyoyin jini da na zuciya. Bugu da ƙari, tumatir da dangoginsu suna da matuƙar amfani wajen maganin cututtuka irin su ‘asthenia’.
Hakanan an san cewa fa’idar tumatir shi ne tana ƙunshe da phytoncides, kodayake a cikin adadi kaɗan. Godiya ga waɗannan abubuwan, lokacin da ake cin tumatir, suna da tasirin ƙwayoyin cuta. Tumatir yana taimakawa kwantar da kumburi a jiki.
Hakanan, phytoncides ne waɗanda ke da tasirin sarrafawa mai amfani akan tsarin juyayi gaba ɗaya.
Tumatir yana ɗauke da sinadarin serotonin, don haka amfanin tumatir shi ne yana inganta yanayi. Abin da ke faruwa tare kuma yana haifar da ci shi ne ja launi na ‘ya’yan itacen.
Saboda kasancewar sa, amfanin tumatir yana da nasaba da iya rage jini, wanda kuma yana ɗaya daga cikin manyan abubuwan da ke hana hana jini.
Ba wani sirri bane cewa tumatir yana da kyau don yaƙar ƙiba.
Gaskiyar ita ce amfanin tumatir yana cikin ƙarancin kalori, a gefe guda, kuma a gaban chromium, wanda ke da tasiri a jikin da ke haɓaka saurin wadatarwa da hana yunwa.
Dangane da wannan, masana ilimin abinci sun haɓaka shirye -shiryen abinci daban-daban da yawa tare da sa hannu, kuma wani lokacin tare da amfani da tumatir kawai.
Tumatir suna da wadata a cikin abubuwan pectin, godiya ga abin da amfanin tumatir ya bayyana a cikin ikon su na rage cholesterol na jini.
Bugu da ƙari, waɗannan mahaɗan guda ɗaya suna da tasiri mai kyau akan riƙe hawan jini a cikin madaidaicin kewayon.
Gaskiya mai ban sha’awa har ma tsoffin Indiyawan sun yi amfani da tumatir don ƙara ƙarfin maza.
Masana kimiyyar zamani sun gano cewa akwai dalilin hakan. Tabbas, ana bayyana fa’idar tumatir a cikin gaskiyar cewa za su iya tallafawa ingantaccen aikin gonads.
Hakanan, masana sun ce tumatir, idan aka ci abinci akai-akai, na iya rage haɗarin kamuwa da cutar kansa. Wannan tasirin yana nan saboda kasancewar duk lycopene da carotenoids iri ɗaya.
Koyaya, ba a kowane yanayi ba kuma ba ga kowane tumatir yana da amfani ba. An sani cewa cutar da tumatir shi ne cewa suna da haɗari mai haɗari.
An haramta tumatir ga mutanen da ke fuskantar irin wannan halayen, ko kuma yakamata a ci su da ƙarancin kulawa.
Hakanan ana iya samun babban tasiri mara kyau ga mutanen da ke da ‘gout’ da cututtukan ƙoda.
A cikin tumatir, akwai sinadarin oxalic acid, wanda a cikin irin wannan yanayin zai ƙara tsananta cutar.
Wannan da wani, tabbas, dole ne a yi la’akari da su, don amfanin da cutarwar tumatir kawai ake cirowa daga amfani da wannan ’ya’yan itace a cikin abinci!
Kiwon Lafiya
Gwamnatin tarayya ta hana amfani da sirinjin allura na ƙasashen waje a manyan asibitoci ƙasar
Gwamnatin tarayya ta umurci dukkan shugabannin manyan asibitocin gwamnatin tarayya da su sayi allura da su riƙa amfani da allura da da ake ƙera su a gida kuma hukumar NAFDAC ta amince da su.
Sabuwar umarnin na ƙunshe ne a cikin wata takardar ga dukkan shugabannin asibitoci mai ɗauke da sa hannun ƙaramin ministan lafiya, Dakta Tunji Alausa, a yau Juma’a.
Ministan ya ce an ba da wannan umarnin ne domin bunƙasa samar da kayayyakin da ake ƙera wa a cikin gida da kuma kare masana’antun ƙasar daga kwararar kayayyakin ƙasashen waje.
Sanarwar ta kuma umarci hukumar ta NAFDAC ta dakatar da bayar da lasisin shigo da allura da sirinji da aka ƙera daga ƙasashen waje.
Alausa ya ce ɓangaren lafiya ya gano masana’antar har haɗa magunguna ta cikin gida da ke samar da allura da sirinji waɗanda ke cikin matsala matuƙa saboda wannan mummunar harkar.
Ya kuma ce daga cikin kamfanonin har haɗa magunguna guda tara na cikin gida da suke samar da allura da sirinji shekaru takwas da suka gabata, shida sun rufe saboda zubar da kayayyakin da ba su da inganci a kasuwa.
KU KUMA KARANTA:NAFDAC ta haramta amfani da maganin tari na yara na kamfanin J&J
“Shugaban ƙasa ya ba da umarnin cewa dole ne a daina wannan. Dukkanmu mun amince da ɗaukar matakan da suka dace don magance wannan mummunan yanayi cikin gaggawa.
“A bisa haka, hukumar ta NAFDAC ta dakatar da bayar da lasisin shigo da allura da sirinji da aka ƙera daga ƙasashen waje.
“Haka kuma shi ne a soke jerin sunayen kamfanonin da ke da hannu wajen shigo da waɗannan kayayyakin da ke ci gaba,” in ji shi
Daga Aisha Musa Auyo
Dental floss dai wani zare ne siriri na roba da ake sawa a tsakanin haƙora don cire abincin da ya maƙale a wurin. Wannan abinci da ke maƙale a tsakanin haƙora, brush ba ya fitar da shi. Shi ne yake taruwa ya zama ‘plaque’. Shi plaque ɗin wannan abincin da ya maƙale ne yake taruwa sai ya zama abincin bacteria.
Wannan dattin yana sa baki wari, yana sa haƙora su canza kala. Yana sa haƙora su yi ta ciwo wataran ma har sai an cire haƙorin, domin wannan bacteriar da ke ci daga gareshi tana kashe haƙori.
To shi wannan zaren yana zuwa a nau’i daban-daban, an yi shi ne siriri yadda ze iya shiga tsakanin haƙora yana fito da duk abin da ya maƙale ba tare da an wahala ba ko an ji zafi. Wani yakan zo da ƙamshin minti, vanilla, da sauransu, wani kuma kawai zaren ne babu ƙamshi.
Mafi yawancin ciwon haƙori ko warin baki wannan maƙallen abincin ke kawo shi. Idan mutum ya je Asibitin haƙori, akan yi masa wannan sakace tsakanin duk haƙoransa duka. Wato duk ranar da kuka fara flossing zai sha mamakin abin da zai fito tsakanin haƙoranku.
KU KUMA KARANTA: Sama da mutane miliyan 73 ne ke fama cutar ruɓewar haƙora a Filipin
Wato abin ya bani mamaki da na tambayi mutane ko suna flossing na ga da yawansu ba su ma san mene ne shi ba. Kamata ya yi flossing ya zama normal kamar brush. A ƙa’ida akan so mutum ya yi wannan sakacen tsakanin haƙoran kamar sau biyu a rana, yadda yake brush, amma mutum zai iya yin fiye da haka. In da hali duk lokacin da mutum ya ci abinci ya kamata ya yi flossing.
Akwai mouth wash da kan taimaka wajen fitar da waɗannan maƙallalun abincin, yayin da aka kurkure baki da shi na mintuna. Haka zalika, kurkure baki da ruwan kananfari ma na taimakawa wajen fiddasu. Amma babu abin da ya kai saka wannan zare a tsakanin haƙora ɗaya bayan ɗaya fitar da wannan abu da ke maƙalewa a tsakanin haƙoran.
Dan Allah a guji tsinken sakace, ba ɗaya yake da floss ba. Shi tsinken yana da kauri yana sa a samu rami tsakanin haƙoran da ake yawan sakace wa. Sannan katako ne yakan karye ma, kuma yakan jima mutum rauni.
A taƙaice, yin floss na ƙara wa mutum lafiyar haƙora, kyan haƙora, numfashi mai tsafta, da kuma jin daɗi wajen mua’amala da jamaa. Yin floss na raba mutum da ciwon haƙori, da kuma dauɗar haƙora. Floss na da sauƙin kuɗi sosai, ana iya samunsa a manyan shaguna, ko asbitin haƙori, har ma da wurin masu sayar da robobin abincin biki, domin ana sa shi a cikin packs ɗin abinci.
Dan Allah ka da mu yi wasa da yin floss. Akwai Hadisin da Annabi Muhammad (SAW) ya ce, ba dan ka da ya takurawa al’ummarsa ba, da ya mayar da yin aswaki kafin yin kowacce sallah ya zama wajibi. Wannan yana nuna mana tsantsar amfanin tsaftar baki ko a addini ma.
Daga Ibraheem El-Tafseer
Gwamnatin jihar Yobe ta ce cutar sanƙarau ta kashe mutum 85 tsakanin Janairu da Afrilu sakamakon ɓarkewar cutar a jihar.
Kwamishinan lafiya na jihar, Dakta Muhammad Lawan Gana ne ya tabbatar da hakan a wani taron manema labarai a birnin Damaturu.
Ya ƙaryata rahotannin da ake yaɗawa a shafukan sada zumunta da ke cewa cutar ta yi ajalin sama da yara 200 cikin mako biyu inda ya ce haƙiƙanin adadin shi ne 85.
Ya kuma ce fiye da marasa lafiya 2,510 da suka kamu da cutar a jihar sun samu sauƙi kuma an sallame su daga asibiti.
KU KUMA KARANTA: Gwamnati ta musanta mutuwar mutum 200 sanadiyar baƙuwar cuta a Yobe
Dakta Gana ya kuma ce an tura jami’an lafiya na sa kai sama da 200 zuwa sassan ƙananan hukumomin Potiskum da Fika a wani ɓangare na ƙoƙarin da ma’aikatar take na daƙile cutar.
Ya ce ma’aikatan lafiya sun bi gida-gida domin ganowa tare da tura mutanen da ke da cutar asibiti.
Yankunan arewacin Najeriya na fama da matsanancin zafi a tsukin nan, yanayin da ke haddasa cutar ta sanƙarau.
-
Kotu1 year agoKotu tayi watsi da ƙarar APC game da zaɓen Abba Gida Gida
-
Labarai9 months agoDalilin da ya sa na saka wa matata sasari – Wani magidanci a Potiskum
-
Ƙasashen Waje1 year agoƊaliban Najeriya a Sudan sun nemi a kwaso su daga ƙasar
-
Labarai1 year ago‘Yan banga sun kama wani mutum da ke yunƙurin sace yarinya a Kano
Pingback: Wasu daga cikin amfanin ‘ya’yan magarya da ganyenta | Neptune Prime Hausa
Pingback: Ko ka san amfanin ƙwallon Mangwaro a jikin mutum? | Neptune Prime Hausa