Kamfanonin Najeriya sun yi fatali da shirin ƙara kuɗin wutar lantarkin da aka shirya yi

Ƙungiyar masana’antun Najeriya, (MAN), ta bayyana shirin ƙara kuɗin wutar lantarki daga ranar 1 ga watan Yuli a matsayin abin takaici.

Ƙungiyar ta ce sashen na gaske a halin yanzu ba ya gasa daga farashin da ake amfani da shi wajen samar da wutar lantarki daga wasu hanyoyin daban.

Segun Ajayi-Kadir, Darakta Janar na MAN ne ya bayyana haka a wata hira da kamfanin dillancin labarai na Najeriya ranar Juma’a a Legas.

NAN ta tuno da cewa Hukumar Kula da Wutar Lantarki ta Najeriya (NERC), ta ce an samu ƙarin farashin ne sakamakon tashin farashin kayan masarufi (PMS) da aka yi a farashin kaya wanda ya kai kashi 22.41 cikin 100, da kuma canji daga N441 zuwa N750.

KU KUMA KARANTA: Sojoji sun lakaɗawa ma’aikatan wutar lantarki duka kan rashin ba da wuta

Mista Ajayi-Kadir ya ce ƙarin harajin kashi 40 cikin 100 a wannan lokaci zai haifar da tsadar kayayyaki, rage riba, gurgunta ayyukan masana’antu, rage kuɗaɗen shiga ga gwamnati da dai sauransu.

Ya bayyana cewa rashin samar da wutar lantarki mai inganci a Najeriya ya kasance babban ƙalubale ga masana’antun da suka daɗe yana tilasta musu samun ƙarin hanyoyin samar da makamashi.

Abin takaici, ya lura cewa, hanyoyin samar da makamashin da ake da su kamar dizal sun yi tsada sosai.

Darakta Janar na MAN ya ce masana’antun sun kashe aƙalla Naira biliyan 144.5 wajen samar da madadin makamashin a shekarar 2022, daga Naira biliyan 77.22 a shekarar 2021, wanda hakan ya nuna ƙaruwar kashi 87 cikin 100 na farashin hanyoyin samun makamashi.

Ya ce ita kanta gwamnati na bin bashin naira biliyan 75 na kuɗin wutar da ba a biya ba, hakan na nuni da yadda tsadar wutar lantarkin ya yi nauyi.

“Tuni, muna da wutar lantarki tsakanin kashi 28 zuwa 40 cikin 100 a tsarin farashin masana’antun.

“Kuna iya tunanin tasirin masana’antun waɗanda ke da ƙarfin kuzari kamar sarrafa ƙarfe, injuna masu nauyi, da masana’antar sinadarai.

“Yin ƙarin kuɗin wutar lantarki zai lalata ribar da masana’antun ke samu tare da rage ƙarfinsu na faɗaɗa ayyuka da samar da sabbin ayyuka.

“A ƙarshe masana’antun za su ba da ƙarin kuɗin ga masu amfani da kayayyakinsu kuma hakan zai ƙara tsadar kayayyakin a kasuwa da kuma dagula hauhawar farashin kayayyaki a ƙasar nan.

“Haka zalika, babu shakka gasar ɓangaren za ta ƙara tabarbarewa saboda tsadar kayayyakin da ake samarwa a cikin gida, idan aka kwatanta da sauran hanyoyin da ake shigo da su daga ƙasashen waje,” in ji shi.

Mista Ajayi-Kadir ya shawarci Gwamnatin Tarayya da Hukumar Kula da Wutar Lantarki ta Najeriya, NERC, a maimakon haka, ta tabbatar da ingantaccen samar da wutar lantarki, watsawa da rarrabawa don biyan buƙatun kuɗaɗen shiga na masu ruwa da tsaki na samar da wutar lantarki.

Ya jaddada cewa ya kamata gwamnati ta tabbatar da cewa aƙalla kashi 90 cikin 100 na masu amfani da wutar lantarki an auna su don tabbatar da biyan kuɗin wutar lantarki.

Ya kuma ɗorawa gwamnati alhakin samar da manufofin wutar lantarki da za su taimaka wajen saka hannun jari a masana’antar makamashi don ƙara ƙarfin samar da wutar lantarki da kuma samar da wutar lantarki mai yawa.

“Akwai buƙatar gaggawa don rarrabuwar hanyoyin samar da makamashi da kuma ƙara sanya hannun jari a ɓangaren samar da wutar lantarki.

“Kamar yadda yake a yau, harkar masana’anta, wadda ita ce injin ci gaba, har yanzu tana fafutuka, sakamakon munanan yanayin samar da kayayyaki a Najeriya.

“Abin da ake sa rai shi ne, gwamnati za ta shiga tattaunawa mai zurfi tare da masana’antun; mayar da hankali kan matakan da za su ceto fannin da kuma dakatar da yanayin rufe masana’antu, sanin abubuwan da ke haifar da yawaitar tasirin ayyukan yi da tattalin arziƙi.

“Ya kamata a yi taka tsantsan don kaucewa ɓullo da wasu matakai masu nauyi waɗanda za su ƙara dagula harkar masana’antu da tattalin arziƙin ƙasa baki ɗaya,” in ji shi.