Labarai
Dalilin da yasa mahaya okada a Kubwa suka daina karɓar sabbin takardun naira
Wasu ’yan achaɓa da aka fi sani da Okada a unguwar Kubwa da ke babban birnin tarayya Abuja, sun ƙi amincewa da sabbin kuɗaɗen Naira bisa zargin jabun da ake yi a kasuwanni.
Wasu daga cikin mahaya sun shaidawa Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya a ranar Lahadin da ta gabata cewa ba sa son faɗawa cikin ‘yan damfara a ƙoƙarinsu na samun kuɗaɗen shiga na yau da kullum.
Wani direban Okada mai suna Salisu Umar da aka ga ya ƙi karɓar sabuwar takardar kuɗi Naira 500 daga wani fasinja, ya ce kuɗin na bogi ne.
KU KUMA KARANTA: Gwamnatin tarayya na la’akarin hana amfani da baburan achaɓa a ƙasa baki daya
Umar, wanda ya fito da wata tsohuwar takardar kuɗi ta Naira 500 daga aljihunsa, ya kwatanta tsohuwar takardar da aka matse ta da sabuwar takardar Naira 500 da fasinja ke biyansa.
Ya ce ya fi son tsohon kuɗin, kuma tun da ta dawo aiki ya yanke shawarar ƙin karɓar sabbin takardun, musamman sabbin takardun Naira 500 da Naira 1000.
Wani direban okada mai suna Audu Ezekiel, ya ce da ƙyar ya karɓi sabuwar takardar Naira daga fasinjoji saboda takardun sun tsufa akan lokaci. “Lokacin da na sa sabon kuɗin Naira a cikin aljihuna na tsawon sa’o’i, kafin ku sani, zai yi kama da tsufa sosai da zarar an matse shi kaɗan.
“Saboda yadda aikinmu yake ba zan iya yin tanadin kuɗi a aljihuna ba a duk lokacin da nake so in ba abokin ciniki ko canji,” in ji shi.
Wani direban okada da ya bayyana sunansa da Ibro, ya ce ba wai gaba ɗaya ya ƙi amincewa da sabbin takardun Naira ba amma ya yi hakan ne a lokacin da takardar da aka miƙa masa ya yi kama ta yi kama da ta jabu.
Sai dai ya ce yana da wuya a gano ainihin takarda daga na jabun da aka sake fasalin Naira, inda ya ƙara da cewa galibin sabbin takardun ƙarya ne a gare shi.
Ya ce saboda sabbin kuɗaɗen da tsofaffin kuɗaɗen suna da karɓuwa tare da yawan tsofaffin takardun da ke yawo, ya gwammace ya mallaki tsofaffin takardun da ya saba da su.
Malam Ibro ya ce wani dalilin da ya sa akasarin abokan aikinsa ke ganin sabbin takardun kuɗi da ake yaɗawa na bogi ne, shi ne saboda ‘Automated Teller Machines’, (ATM) da ‘Point of Sale’ (PoS) ba sa fitar da sabbin takardun Naira.
“Don haka idan muka ga sabon bayanin kula, muna zargin samar da shi kuma wannan saboda ba ma so mu yi asarar kuɗin da za a iya gano na ƙarya ne lokacin da muka je siyan wani abu,” in ji shi.
Wata fasinja da ke zaune a Kubwa, Ngozi Ibeh, ta fusata kan halin mahaya okada da suka ƙi amincewa da sabon takardar Naira daga gare ta.
“Zan yi aiki ranar Alhamis na ɗauki okada daga gidana zuwa Junction na Gidajen Tarayya inda nakan shiga mota zuwa sakatariya.
“Lokacin da na isa na ciro kuɗi na baiwa mutumin Naira 500 sabuwar takardar kuɗi domin ya karɓi canjin Naira 350, sai ya ƙi karɓa ya ce in ba shi tsohuwar takardar Naira 100 da ya gani a tare da ni maimakon naira 150 da yake son karɓa.
“Na yi farin ciki da ya karɓi Naira 100 duk da cewa ina da ƙarancin kuɗi a kaina amma har zuwa yaushe za a ci gaba da ƙin amincewa,” in ji ta.
Mista Ibeh ta ce akwai buƙatar a wayar da kan masu tuƙa okada a kan musanya Naira da sake fasalinta duk da cewa an samu rahotannin jabu a wasu jihohi.
“Abin takaici, mun kuma ji rahotanni na jabu na tsofaffin takardun kuɗin Naira don haka ban san dalilin da ya sa suke yin haka ba wajen karɓar sabbin takardun Naira,” inji ta.
Tun bayan da CBN ta fitar da takardar kuɗin Naira da aka yi wa gyaran fuska na N200, N500 da kuma N1,000, an ce an fara yawo da takardun bogi musamman na sabbin takardun Naira 1,000.
Babban bankin Najeriya, CBN, ya bayar da tabbacin cewa an ƙare takardun kuɗaɗen ne da wasu tsare-tsare domin samun sauƙin gane takardun kuɗi na gaskiya.
A cewar wata sanarwa da Sashen Ayyuka na Kuɗi na Babban Bankin, ɗaya daga cikin abubuwan banbance tsakanin bayanan ƙarya da na ainihi ana iya gane su ta hanyar taɓawa da gani.
“Idan har rubutun na Naira ya yi laushi kuma hoton da ke cikinta ya yi duhu, to da alama ta ƙarya ce. “Wannan yana nufin cewa ya kamata ku kula da taɓa kuɗin da aka ba ku lokacin da kuke yin ciniki.
“Kuɗin Naira 1,000 na da takardar zinare a hannun dama, kusa da sa hannun Gwamnan CBN. “Idan ka fasa foil ɗin zinari na takardar ƙarya zai ɓare nan take, amma gwal ɗin da ke jikin takardar asali ba ya ɓarewa,” CBN ta bayyana.
Labarai
Shugabannin soja na yankin Sahel suna gudanar da taro a Nijer, yayin da ECOWAS ke taro a Najeriya
Shugabannin soja na yankin Sahel suna gudanar da taro a Nijer, yayin da ECOWAS ke taro a Najeriya
Afirka ta Yamma mai rarrabuwan kai ta gudanar da tarukan ƙolin shugabannin ƙasa guda biyu a ƙasashe daban-daban biyu a ƙarshen makon, inda aka gudanar da taro farko ranar Asabar a Nijar tsakanin shugabannin mulkin soja na yankin Sahel.
A gefe guda kuma za a gudanar da wani taron ƙoli ranar Lahadi a Najeriya inda shugabannin sauran ƙasashe mambobin ƙungiyar tattalin arziƙin yankin ta ECOWAS za su hallara.
Taron ƙolin da ake yi yau Asabar a Yamai babban birnin Jamhuriyar Nijar, zai kasance karo na farko tsakanin shugabannin sojojin sabuwar ƙungiyar haɗin kan yankin Sahel wato Alliance of Sahel States ko kuma AES.
Mali, Burkina Faso da Nijar su ne suka kafa yarjejeniyar kare juna a watan Satumba, waɗanda suka bar babbar ƙungiyar ECOWAS a cikin watan Janairu.
Ficewar su daga ECOWAS, wani ɓangaren ya samo asali ne daga zargin da suke yi cewa Paris tana yiwa ƙungiyar katsalandan kana ba ta ba da taimakon da ya kamata a yaƙi da masu iƙirarin yaƙin jihadi.
Ficewar ta sa ƙasashen uku sun janye kansu daga Faransa da ta yi musu mulkin mallaka, suka kori sojojin Faransa masu yaƙi da masu iƙirarin jihadin kana suka juya zuwa ga ƙasashen da suke ƙira da aminan gaskiya, da suka haɗa da Rasha da Turkiya da kuma Iran.
KU KUMA KARANTA:Shugabannin Nijar, Mali da Burkina Faso sun kafa ƙungiyar haɗaka
Idan aka yi la’akari da munanan tashe-tashen hankula na ‘yan jihadi da ƙasashen uku ke fuskanta, “yaƙin da ta’addanci” da “ƙarfafa haɗin gwiwa” za su kasance kan ajandar taron ƙolin na yau Asabar, a cewar fadar shugaban ƙasar Burkina Faso.
Taron ƙolin da za a gudanar ranar Lahadi a Abuja zai ba shugabanni a ƙasashen ECOWAS damar tattaunawa a kan irin alaƙa da za su ƙulla da ƙungiyar ta AES.
Bayan wasu tarurrukan da suke yi tsakanin ƙasashe biyu, shugabannin uku na yankin Sahel sun yi taro a karon farko tun bayan da suka hau karagar mulki ta hanyar juyin mulki tsakanin shekarar 2020 zuwa 2023.
Nan da 2030 za a fuskanci matsananciyar yunwa a Nijeriya — Majilisar Ɗinkin Duniya
Majalisar Ɗinkin Duniya ta yi gargaɗin cewar ‘yan Najeriya miliyan 82, kimanin kashi 64 na ‘yan ƙasar ka iya fuskantar matsalar yunwa nan da shekarar 2030.
Haka kuma MƊD ta yi ƙira da gwamnatin ƙasar ta magance matsalar sauyin yanayi da matsalar ƙwari da sauran abubuwan da yi wa harkar noma barazana.
Jaridun Najeriya sun ambato jami’in Majalisar Ɗinkin Duniyar, Taofiq Braimoh – wanda ya wakilci kodinetan ayyukan jin ƙai na hukumar abinci da ayyukan noma na majalisar na bayyana haka lokacin da yake jawabi kan matsalolin ƙarancin abinci a taron ƙaddamar da shirin bunƙasa ayyukan noma na ‘CropWatch’ a birnin Abuja.
KU KUMA KARANTA:Majalisar Ɗinkin Duniya ta yi maraba da sakin yara 21 da aka yi garkuwa da su
Mista Braimoh ya ce akwai buƙatar gwamnatin Najeriya ta ɗauki matakan da suka dace cikin gaggawa don magance matsalar.
“Gwamnatin Najeriya tare da haɗin gwiwa masu ruwa da tsaki, sun gudanar da bincike na shekara-shekara da suka saba gudanarwa kan abinci. Sakamakon binciken ya tayar da hankali, kimanin mutum miliyan 82 ne za su fuskanci yunwa nan da 2030,” kamar yadda Jaridun ƙasar suka ambato Braimoh na bayyanawa.
Ya ci gaba da cewa matsalar rashin abinci da ƙasar ke fama da shi, baya rasa nasaba da matsalar sauyin yanayi da duniya ke fama da ita, da matsalar ƙwari da wasu abubuwa da ke yi wa harkar noma barazana a ƙasar.
Hasashen na Majalisar Ɗinkin Duniyar na zuwa ne a daidai lokacin da ƙasar ke fama da matsalar tsadar abinci, lamarin da ya tilasta wa gidaje da dama haƙura da sayen abincin da suka saba ci.
A cikin rahotonta baya-bayan nan, hukumar ƙididdigar ƙasar ta ce farashin abinci a ƙasar ya ƙaru zuwa kashi 40.66 a watan Mayu, matakin da aka jima ba a ga irinsa ba.
Yarjejeniyar Auren Jinsi: Gwamnatin Najeriya za ta kai jaridar Daily Trust kotu
Daga Idris Umar, Zariya
Gwamnatin tarayyar Najeriya ta ce za ta maka jaridar Daily Trust a kotu, tare da shigar da ƙorafi game da ita, a gaban ƙungiyar masu gidajen jarida ta Najeriya saboda abin da ta ƙira ”yaɗa kalaman neman tayar da rikici da karya aikin jarida”
Ministan yaɗa labaran Najeriya, Mohammed Idris ya ce gwamnatin tana sane da yadda a cikin ‘yan watannin baya, jaridar Daily Trust ke yaɗa labaran da ke neman gogawa gwamnatin kashin kaji.
Da ya ke magana a wajen wani taron manema labarai a ranar Asabar, ministan yaɗa labaran ya kafa hujja da labaran da jaridar Daily Trust ta wallafa a game juyin mulkin Nijar, da wanda ya ce jaridar ta rubuta a kan shirin sauya sunan titin Murtala Muhammad da ke Abuja zuwa Wole Soyinka da kuma na baya bayan nan a game da sanya hannu a kan yarjejeniyar da ta shafi amincewa da auren jinsi.
KU KUMA KARANTA: Alaƙar soyayya tsakanin jinsi ɗaya ta haramta a Iraƙi
Ya yi bayanin cewa a dukkan labaran, gwamnatin ta gano yadda jaridar ta bayar da rahoto ba tare da gabatar da hujja ko shaidun zargin da ta yi ba, lamarin da kuma gwamnatin ke kallo a matsayin wani yunƙuri na wallafa ƙarya domin tunzura jama’a.
Ya ce: ‘’Ba mu taɓa tunanin Daily Trust da mutanen da ke da ita za su kai wannan mataki ba wajen neman tayar da rikici a ƙasar nan, ta hanyar zargin cewa gwamnati ta sanya hannu a kan yarjejeniyar tallata auren jinsi. Wannan tsabar zalunci ne saboda babu wannan tanadi a cikin yarjejeniyar.’’
Ministan ya koka da yadda wannan labarin ya janyo huɗuba mai zafi daga wasu malaman addini da kuma jefa jama’a cikin halin ɗarɗar, wanda kuma ya ce jaridar ce ta janyo.
KU KUMA KARANTA: Malaman addini a Malawi sun yi zanga-zangar nuna rashin amincewa da auren jinsi
Saboda haka, ministan ya ce ‘’Gwamnatin tarayya za ta bi duk hanyoyin da doka ta amince da su, domin neman haƙƙi a kotu.’’
-
Kotu1 year agoKotu tayi watsi da ƙarar APC game da zaɓen Abba Gida Gida
-
Labarai9 months agoDalilin da ya sa na saka wa matata sasari – Wani magidanci a Potiskum
-
Ƙasashen Waje1 year agoƊaliban Najeriya a Sudan sun nemi a kwaso su daga ƙasar
-
Labarai1 year ago‘Yan banga sun kama wani mutum da ke yunƙurin sace yarinya a Kano