Shugaban ƙasar Najeriya, Bola Tinubu, ya sha alwashin cewar gwamnatinsa za ta ba da fifiko kan walwalar mata da kiyaye haƙƙoƙinsu tare da bunƙasa rayuwarsu.
A sanarwar da hadiminsa akan harkokin yaɗa labarai, Ajuri Ngelale ya fitar game da zagayowar ranar mata ta duniya, Tinubu ya bayyana mata a matsayin ƙashin bayan ci gaban kowace al’umma.

Shugaban ƙasar wanda ya fayyace irin rawar da mata ke takawa wajen gina al’umma, ya jaddada cewar, babu shakka, matan Najeriya sun ba da gudunmowa wajen bunƙasa, ci gaba da kuma ɗaukakar ƙasar.

KU KUMA KARANTA:Gwamnatin Najeriya za ta fara amfani da kimiyyar zamani wajen fuskantar ‘yan bindiga

A cewar sanarwar, “Shugaba Tinubu ya ba da tabbacin cewar a kowane ɓangare na ci gaban ɗan adam, irin zarar da matan Najeriya suka yi shaida ce ta jajircewa da ƙarfin hali da fikira ta dukkanin matan duniya, kuma wata alama ce ta nagartaccen wakilci na kyakkyawan fata da wanzuwar al’amura.

Tinubu ya ƙara da cewar, taken bikin ranar mata ta duniya na bana na, “a zuba jari a mata domin hanzarta ci gaba”, ya dace da manufofin da gwamnatinsa ta ƙirƙira akan ilimi da baiwa mata tallafi, ba wai kawai ta hanyar shigo da su a harkar mulki ba, harma da tabbatar da cewa sun ci gaba da zama murya mai mahimmanci a fannin ci gaba a dukkanin ɓangarorin tattaliin arziƙi.

Hakazalika Shugaba Tinubu yace, “gwamnatinsa ta maida hankali wajen zuba jari a fannin ilmin ‘ya’ya mata, tare da ƙirƙirar tsare-tsaren da za su ƙarfafesu wajen ba da gudunmowa a fannonin ilmi da kimiya da fasaha da bincike da ƙirƙire-ƙirƙiren da za su yi tasiri a nan gaba”.

Daga Ibraheem El-Tafseer

Ministan yaɗa labarai da wayar da kan jama’a na Najeriya, Alhaji Mohammed Idris Malagi ya ce, da gwamnati ba ta cire tallafin mai ba da wahalar da ake ciki a ƙasar ta fi haka a yanzu.

Ministan ya bayyana hakan ne yayin da yake kare matakin gwamnatin ƙasar na cire tallafin mai a yayin wata hira da tashar talabijin ta Channels.

A lokacin jawabinsa na farko bayan rantsuwa, a Abuja, a watan Mayu na 2023, Shugaba Bola Ahmed Tinubu ya bayyana cewa babu sauran tallafin mai.

KU KUMA KARANTA: Za’a rufe kasuwar canji a Abuja, har sai abin da hali ya yi

Tun daga lokacin da shugaban ya sanar da janye tallafin man kayayyaki da sauran harkokin rayuwa a Najeriya suke ta tashin gwauron zabo, rayuwa take ta ƙara tsada ga jama’a.

Kafin cire tallafin man ana sayar da lita ɗaya a ƙasar a lokacin a kan naira 189 a watan Mayu, amma bayan sanarwar cirewar farashin ya koma daga naira 650 zuwa sama.

Daga Maryam Umar Abdullahi

Asusun Tallafawa Ƙananan Yara na Majalisar Ɗinkin Duniya UNICEF ya bayyana buƙatar ƙara ƙaimi wajen inganta batun kiyaye lafiya da tsaron makarantun Najeriya.

Da ta ke bayani yayin bukin ranar ilimi ta bana, wakiliyar UNICEF a Najeriya, Ms. Cristian Munduate tace, a yayin da Najeriya ta nuna aniyar samarda kyakkyawan yanayi a makarantu ta hanyar aiwatar da yarjejeniyar kare makarantu tare da samarda ƙa’idojin tabbatar da hakan, har yanzu akwai sauran damar ingantawa.

“A wannan muhimmiyar rana, muna sane da hakkin daya rataya a wuyanmu na kare makarantu domin ‘ya’yanmu.” In ji ta.

Munduate ta ƙara da cewar, sau da dama neman ilmi na gamuwa da cikas sakamakon hare-haren da ake kaiwa al’ummomi da makarantu, al’amarin dake kaiwa ga satar ɗalibai.

Waɗannan ƙalubale sun fi tasiri akan ‘yanmata, abinda ke ƙara kassara karatun ‘ya’ya mata a Najeriya.

UNICEF tace hare-haren baya-bayan nan akan makarantu, musamman a shiyoyin arewa maso gabas da yammacin Najeriya, sun kassara karatun fiye da yara milyan 1 da dubu 300, abinda ya sabbaba ɗaukar matakan rigakafin rufe makarantun.

Hakan, in ji UNICEF, ya sake bayyana mahimmancin ɗaukar matakan gaggawa na magance matsalar rashin tsaro a makarantu yadda ya dace.

Asusun na UNICEF ya kuma buƙaci a ɗauki mabambantan matakan inganta tsaron makarantu, duba da ƙwazon da jihohi suka nuna wajen ɗaukar matakan tabbatar da tsaro a makarantu.

Wannan mataki ya kamata ya ƙunshi samarda cikakken tsari da kulawa tare da samarda wadatattun kuɗaɗe, musamman a jihohin dake fama da rashin tsaro.

KU KUMA KARANTA: Ƙasar Chaina za ta taimakawa Najeriya wajen gina tashar wutar lantarki

Munduate ta bayyana aniyar UNICEF na ci gaba da aiki tare da gwamnatin Najeriya da masu bada gudunmawa da ƙungiyoyin bada agaji wajen tabbatar da cewar kowane yaro ya samu ingantaccen ilmi cikin zaman lafiya da tsaro.

Ƙididdigar baya-bayan nan ta nuna cewar, a bisa ƙiyasi, kaso 43 cikin 100 ne kacal na ka’idojin kiyaye makarantu aka cika a kimanin makarantu 6000 da aka nazarta, UNICEF ya tabbatar da samun wannan katafaren ci gaba na baiwa yara milyan 7 da 200, 000 damar samun ilmi a sansanonin ‘yan gudun hijra dake faɗin Najeriya, sakamakon haɗin gwiwa tsakanin gwamnati da masu tallafawa da kuma ƙungiyoyin bada agaji.

Wannan bincike ya haska irin ƙalubalen dake akwai wajen kiyaye gine-ginen makarantu tare da takaita hatsarin tashe-tashen hankula da bala’o’i.

Taken ranar ilmi ta bana, “ilmi domin samun dawwamammen zaman lafiya, ya tuna mana irin mahimmancin da ilmi keda shi wajen samun wanzuwar zaman lafiya da daidaito.

“Wannan matashiya ce ga dukkanin masu ruwa da tsaki-da suka haɗa da gwamnatocin tarayya dana jihohi, ƙungiyoyin raya ƙasa dana fafutukar farar hula da al’umma da sauran masana game da muhimmancin samar da makarantu masu cikakken tsaro”, in ji ta.