Gwamnatin Najeriya ta yi gargaɗi kan ɓarkewar ƙwayar cuta mai saurin kisa

Gwamnatin tarayyar Najeriya, ta sanar da jama’a game da ɓarkewar cutar ‘Anthrax’ a wasu ƙasashe maƙwabta na yankin yammacin Afirka.

Dakta Ernest Umakhihe, babban sakatare na ma’aikatar noma da raya karkara ta tarayya ne ya sanar da hakan a wata sanarwa da ya fitar a Abuja ranar Litinin.

Ya ce ƙasashen da abin ya shafa su ne, Arewacin Ghana mai iyaka da Burkina Faso da Togo.

Umakhihe ya ce cutar da ta yi sanadin mutuwar wasu da dama, cuta ce ta ƙwayoyin cuta da ke shafar dabbobi da mutane.

Ya ce a ɗabi’ance ana samun kututturen ‘Anthrax’ a cikin ƙasa kuma yana shafar dabbobin gida da na daji.

Umakhihe ya ce mutane na iya kamuwa da cutar ta ‘Anthrax’ idan suka haɗu da dabbobi masu ɗauke da cutar ko kuma gurɓatattun kayayyakin dabbobi.

KU KUMA KARANTA: Gwamnatin Yobe Ta Samar Da Cibiyoyin Kiwon Lafiya Guda 356 Domin Kula Da Lafiyar Mata Da Jarirai

Ya ce cutar ba mai yaɗuwa ba ce mutum ba zai iya kamuwa da ita ta hanyar kusantar mai ɗauke da cutar ba.

“Alamomin anthrax sune, alamun mura, kamar tari, zazzaɓi da ciwon tsoka,” in ji shi.

Ya ce idan ba a gano cutar da wuri ba, kuma ba a yi musu magani da wuri ba, zai haifar da ciwon huhu, matsananciyar matsalar huhu, wahalar numfashi, firgita da mutuwa a ƙarshe.

Sakatare na dindindin ya ce anthrax kasancewar cuta ce ta ƙwayar cuta, yana amsa maganin rigakafi da magani na tallafi.

“Cutar dabbobi ce da farko amma saboda kusancin mutum da dabbobi, dabbobin da ba a yi musu allurar cutar ‘anthrax’ ba za a iya kamuwa da su cikin sauƙi ga mutum ta hanyar shaƙar kurwar anthrax.

“Haka kuma yana iya kasancewa ta hanyar shan gurɓatacciyar kayan dabbobi ko cuta, kamar fata da fata, nama ko madara,” in ji shi.

Ya ce ana samun allurar rigakafi na shekara-shekara tare da ‘spores’ na ‘anthrax’ a Cibiyar Nazarin Dabbobi ta Kasa, Vom, jihar Filato.

Ya ce ita ce hanya mafi arha kuma mafi sauƙi na rigakafi da magance cutar a dabbobi, ya ce ba za a iya yi wa dabbobin da suka kamu da cutar ba, amma ana iya yi wa dabbobin da ke cikin haɗari.

“Akwai buƙatar a ƙara ƙaimi wajen gudanar da allurar rigakafin dabbobi a jihohin Sakkwato, Kebbi, Neja, Kwara, Oyo, Ogun da Legas, saboda kusancinsu da Burkina Faso, Togo da Ghana,” in ji shi.

Umakhihe ya buƙaci sauran jihohin Najeriya da su shiga wannan atisayen domin hana yaɗuwar cutar.

Ya ba da shawarar cewa a binne matattun dabbobin da suka kamu da cutar a cikin ƙasa, tare da yin amfani da kayan aikin da za a binne bayan an shafa wasu sinadarai da za su kashe kurwar anthrax ɗin.

“An shawarci jama’a da su daina cin fatu (pomo), naman da ake shan taba da naman daji saboda suna da matuƙar haɗari har sai an shawo kan lamarin,” in ji shi.